Bezpieczne przechowywanie danych w chmurze - w jaki sposób to zrobić?

Z rozwiązań chmurowych korzysta coraz więcej użytkowników – zarówno prywatnych, jak i biznesowych. Firmy chętnie przenoszą swoje dane do "wirtualnych" dysków, świadome zalet takiej decyzji – m.in. szybkiego i wygodnego dostępu do informacji. Ale czy przechowywanie danych w chmurze jest bezpieczne i faktycznie polecane dla każdej branży, np. dla biur rachunkowych? Sprawdźmy!

Czym jest chmura?

Z technicznego punktu widzenia chmura to nic innego jak zdalna przestrzeń serwerowa, która umożliwia przechowywanie danych, dostęp do plików oraz korzystanie z aplikacji i oprogramowania bez konieczności instalowania ich lokalnie na komputerze. Przechowywane w chmurze dane nie znajdują się więc na fizycznym dysku w biurze, lecz na serwerach zewnętrznych, często rozsianych po różnych lokalizacjach.

Z perspektywy użytkownika wszystko wygląda jednak bardzo prosto. Logujesz się do aplikacji chmurowej i masz dostęp do swoich danych z dowolnego miejsca na świecie – wystarczy skorzystać z internetu. Pliki aktualizują się automatycznie, możesz je udostępniać współpracownikom, zarządzać dostępem i korzystać z kopii zapasowych. Niezależnie od tego, czy pracujesz na komputerze, tablecie, czy telefonie, masz szybki podgląd danych firmowych i możliwość ich przetwarzania w czasie rzeczywistym.

Firmy korzystają z różnych rodzajów chmur: od publicznych, oferowanych przez globalnych dostawców, przez hybrydowe, po chmurę prywatną, tworzoną i zarządzaną na potrzeby konkretnego przedsiębiorstwa. Wybór rozwiązania zależy od skali działalności, rodzaju gromadzonych danych oraz wymagań w zakresie bezpieczeństwa i zgodności z przepisami – na przykład RODO.

Sposoby ochrony danych w chmurze – jakie rozwiązania są powszechnie stosowane?

Wielu przedsiębiorców obawia się, że dane przechowywane w chmurze są bardziej narażone na ataki czy wycieki. Tymczasem dostawcy usług chmurowych inwestują ogromne środki w bezpieczeństwo danych – często większe, niż byłoby to możliwe w przypadku wewnętrznych rozwiązań firmowych.

Podstawą jest szyfrowanie danych – zarówno tych przesyłanych między użytkownikiem a serwerem, jak i danych już przechowywanych w chmurze. Standardem jest dziś stosowanie protokołów takich jak TLS czy AES-256, które znacząco utrudniają przechwycenie danych przez niepowołane osoby.

Kolejnym istotnym elementem jest autoryzacja użytkowników. Dostęp do danych w chmurze chroniony jest nie tylko hasłem, ale coraz częściej także dwuskładnikowym uwierzytelnianiem. Nawet jeśli ktoś pozna hasło, bez drugiego składnika – na przykład kodu SMS lub potwierdzenia w aplikacji – nie uzyska dostępu do zasobów.

Duże znaczenie ma również fizyczne bezpieczeństwo serwerów. Dane nie wiszą w próżni. Są fizycznie zapisane na dyskach, które znajdują się w wyspecjalizowanych serwerowniach – często z zaawansowanymi systemami kontroli dostępu, ochroną przeciwpożarową i zasilaniem awaryjnym. Centrum danych renomowanego dostawcy usług chmurowych to dziś obiekt bardziej przypominający dobrze strzeżoną fortecę niż zwykłą salę serwerową.

Dostawcy oferują też rozwiązania zgodne z europejskimi przepisami o ochronie danych osobowych. Dane klientów, dane osobowe pracowników czy bazy danych muszą być przetwarzane w zgodzie z RODO, co oznacza obowiązek stosowania odpowiednich zabezpieczeń, zapewnienia poufności i możliwości weryfikacji dostępu.

Coraz częściej spotykane są także funkcje takie jak monitorowanie dostępu, alerty o podejrzanej aktywności czy automatyczne tworzenie kopii zapasowych danych. Systemy te pozwalają nie tylko chronić, ale też szybko przywracać dane w przypadku awarii lub ataku.

Zalety rozwiązań chmurowych

Dla wielu firm przechowywanie danych w chmurze to przede wszystkim wygoda i elastyczność. Chmura pozwala działać szybciej, sprawniej i bez konieczności budowania kosztownej infrastruktury informatycznej.

Najważniejsze zalety to:

• łatwy dostęp do plików w chmurze z dowolnego urządzenia i miejsca na świecie,
• automatyczne tworzenie kopii zapasowych danych,
• skalowalność (chmurę można łatwo dostosować do rosnącej ilości danych),
• ograniczenie kosztów związanych z utrzymaniem własnych serwerów i nośników danych,
• szybkie wdrażanie nowych aplikacji i usług,
• wysoki poziom bezpieczeństwa danych dzięki zaawansowanym rozwiązaniom stosowanym przez dostawców,
• możliwość szybkiego udostępniania plików pracownikom i partnerom biznesowym,
• uproszczone zarządzanie zasobami i dostępem do danych firmowych.

Dzięki usługom chmurowym nawet małe firmy mogą korzystać z rozwiązań IT, które jeszcze kilka lat temu były zarezerwowane tylko dla dużych korporacji.

Wady przechowywania danych w chmurze, które warto mieć na uwadze

Choć chmura obliczeniowa oferuje wiele korzyści, nie jest pozbawiona wad. Przed podjęciem decyzji o migracji danych warto rozważyć także ograniczenia tego modelu.

Najczęstsze minusy to:

• uzależnienie od dostępu do internetu – bez połączenia online nie ma możliwości pracy z zasobami w chmurze;
• ryzyko wycieku danych lub nieautoryzowanego dostępu – mimo wysokiej klasy zabezpieczeń każde rozwiązanie cyfrowe (w tym także dyski w chmurze) niesie pewne ryzyko ataków;
• brak pełnej kontroli nad fizyczną lokalizacją danych – dane często są rozproszone po wielu serwerach i krajach, co bywa problematyczne z punktu widzenia niektórych regulacji.

Oczywiście te problemy można minimalizować, wybierając odpowiedniego dostawcę, stosując politykę silnych haseł czy monitorując dostęp do plików. Jednak trzeba mieć ich świadomość i odpowiednio przygotować firmę na ewentualne awarie czy zagrożenia związane z przetwarzaniem danych w chmurze.

Bezpieczne przechowywanie danych w chmurze – podsumowanie

W erze cyfrowej, gdy większość dokumentów, projektów czy raportów funkcjonuje w formie elektronicznej, pytanie o to, jak i gdzie przechowywać dane, nabiera fundamentalnego znaczenia. Coraz więcej firm – od jednoosobowych działalności po międzynarodowe korporacje – decyduje się na przechowywanie danych w chmurze. To wygodne i nowoczesne rozwiązanie, ale czy rzeczywiście bezpieczne?

Odpowiedź brzmi: tak, pod warunkiem, że korzystamy z rozwiązań sprawdzonych dostawców i stosujemy podstawowe zasady cyberbezpieczeństwa. Chmurowe usługi nie są bardziej podatne na ataki niż tradycyjne serwery – w wielu przypadkach są nawet lepiej chronione.

Dane magazynowane w chmurze to nie tylko wygoda, ale też realna szansa na zwiększenie odporności firmy na awarie, błędy ludzkie czy utratę danych. Kluczowe jest jednak świadome podejście – trzeba rozumieć, jak działa chmura, znać sposoby ochrony danych i nie zostawiać zarządzania bezpieczeństwem wyłącznie dostawcy.